Cẩm nang du lịch Mông cổ, Ulaanbaatar, Gorkhi-Terelj từ A đến Z

Đã đến với với vương quốc thảo nguyên Mông Cổ, ta không thể bỏ qua thành phố Ulaanbaatar uy nghiêm cùng khu Vườn quốc gia Gorkhi-Terelj hùng vĩ. Tất cả sẽ mang đến cho bạn một trải nghiệm tuyệt vời và đầy thách thức.

 Xem thêm Cẩm nang du lịch Mông Cổ từ A đến Z tại đây: https://bit.ly/2UgWvWH

4. Tiền tệ - Ngôn ngữ

✔ Tiền tệ Tugrik, ký hiệu MNT, là đơn vị tiền tệ chính thức của Mông Cổ được đưa vào sử dụng từ ngày 9/12/1925. Giá trị của đồng này được tính là bằng 1 Ruble Liên Xô và bằng 18 gam bạc. Một Tugrik sẽ được chia thành 100 Möngö. Hiện nay, tại Mông Cổ đang lưu thông 5 mệnh giá tiền kim loại và 14 mệnh giá tiền giấy. *** 1 MNT xấp xỉ bằng 9 VNĐ ✔ Ngôn ngữ Ngôn ngữ chính thức của Mông Cổ là tiếng Mông Cổ Khalkha, viết bằng bảng chữ cái Kirin và được 90% dân số sử dụng, kể cả Khu tự trị nội Mông Cổ. Ngoài ra, còn nhiều phương ngữ khác như: những vùng phía Tây là tiếng Kazakh và tiếng Tuva; những người sống gần dãy núi Altay sử dụng tiếng Turk, Tungus. Bên cạnh đó, tiếng Nga và tiếng Anh đã trở thành ngôn ngữ thứ 2 ở đây .

2. Nên đến đây vào mùa nào ?

Khoảng thời gian lý tưởng nhất để đến Ulaanbaatar là từ tháng 5 đến đầu tháng 10, bởi lúc này khí hậu ôn hòa, ấm áp chỉ tầm 22 – 23 độ C. Tuy nhiên cần hạn chế đi vào tháng 7, vì lúc này là mùa cao điểm, lượng khách thường rất đông đúc mà số lượng nhà nghỉ tại đây lại hạn chế nên chi phí sẽ cao và việc đặt phòng cũng rất khó khăn. Do vị trí địa lý đặc thù cùng với và chịu ảnh hưởng của áp cao Siberi, Ulaanbaatar được xem là thành phố lạnh nhất trên thế giới. Mùa đông ở đây thường kéo dài và có khi âm đến gần 30 độ C kèm theo những đợt bão tuyết đột ngột.

9. Các lễ hội ở Mông Cổ

♞ Lễ huấn luyện đại bàng Lễ hội đại bàng đặc sắc này được tổ chức hai lần trong năm, mỗi dịp xuân đến và thu về, tại vùng thảo nguyên gần thủ đô Ulaanbaatar. Đây là dịp đọ sức của hơn 20 người thợ săn chuyên nghiệp về kỹ năng huấn luyện đại bàng. Tiêu chí chấm điểm đòi hỏi kỹ thuật của thợ săn và kỹ thuật săn mồi điêu luyện từ đại bàng. Kĩ năng săn mồi cần đảm bảo tốc độ, bắt mồi chính xác. Bên cạnh đó, thợ săn sẽ được chấm điểm trên yếu tố thẩm mỹ khi diện trang phục truyền thống của tộc người Kazakh. Lễ hội này còn là dịp để quảng bá nền văn hóa đậm đà bản sắc dân tộc của tộc người Kazakh nên thu hút khá nhiều khách tham quan đến dự. ♞ Lễ hội Naadam Naadam là lễ hội lớn nhất của Mông Cổ được tổ chức vào tháng 7 thường niên, diễn ra trong 3 ngày. Một số người cho rằng nguồn gốc của lễ hội đến từ những màn diễu hành, các trò chơi săn bắn của binh sĩ từ thời của Thành Cát Tư Hãn. Lễ hội được tổ chức ở hầu như khắp thảo nguyên nhưng lớn nhất vẫn là ở thủ đô Ulaanbaatar. Lúc này, người dân sẽ mặc những bộ trang phục truyền thống nhiều màu sắc đẹp nhất của mình. Thông thường, có 3 trò chơi chính trong lễ hội Naadam là đấu vật, cưỡi ngựa và bắn cung với sự tham gia cua rhown 1,000 đấu sĩ thiện chiến. Ngoài được xem các màn biểu diễn đặc sắc của những anh hùng thảo nguyên, mà tại đây bạn còn được thưởng thức các món ăn truyền thống Mông Cổ như khuuurshuur, sữa chua dê, rượu sữa ngựa, bánh hấp, trà truyền thống,… Năm 2010, Lễ hội Naadam đã được UNESCO công nhận là di sản văn hóa phi vật thể của thế giới. ♞ Lễ hội lạc đà Bactrian truyền thống Hàng năm, người Mông Cổ lại cùng nhau tụ họp trên sa mạc Gobi và tổ chức lễ hội lạc đà Bactrian truyền thống. Mục đích của lễ hội này là nhằm tôn vinh vai trò quan trọng của loài lạc đà hai bướu Bactrian (đang có nguy cơ tuyệt chủng) cũng như sự gắn bó của chúng với cuộc sống du mục của người Mông Cổ tại miền đất khắc nghiệt này. Tiêu điểm lễ hội chính là cuộc đua lạc đà kì thú, những trận cầu polo hồi hộp nảy lửa trên lưng ngựa. Ngoài ra, còn có những màn diễu hành với vũ điệu uyển chuyển truyền thống mang đậm hồn dân tộc thu hút nhiều người tham gia.

3. Tìm hiểu về việc xin visa Mông Cổ

➤ Visa Mông Cổ có 2 loại: nhập cảnh 1 lần và nhập cảnh nhiều lần. Tổng lãnh sự Mông Cổ tại Sài Gòn chỉ cấp visa nhập cảnh 1 lần còn visa nhập cảnh nhiều lần bạn phải xin trực tiếp tại Đại sứ quán Hà Nội. + Visa nhập cảnh 1 lần có thời hạn 3 tháng và thời gian nhập cảnh tối đa 30 ngày. Lệ phí tham khảo tầm 1,700,000 VNĐ; thời gian xét duyệt 7 ngày. + Visa nhập cảnh nhiều lần có 2 loại 6 tháng hoặc 12 tháng. Lệ phí tham khảo tầm 2,600,000 VNĐ; thời gian xét duyệt 10 ngày. ➤ Giấy tờ cần chuẩn bị: + Hộ chiếu gốc còn thời hạn ít nhất 6 tháng, còn trang trống + Tờ khai thị thực Mông cổ, đơn xin visa Mông Cổ có 3 ngôn ngữ: Tiếng Việt, Tiếng Anh, Tiếng Mông Cổ. + 01 ảnh 3x4cm. Nền trắng, chụp trong 6 tháng gần nhất + Lịch trình du lịch bằng Tiếng Anh. Tham khảo mẫu tại đây + Thông tin đặt phòng khách sạn bằng Tiếng Anh. + Thông tin đặt vé máy bay bằng Tiếng Anh. + Thư mời: chỉ bắt buộc với loại thị thực nhập cảnh nhiều lần

✪ Bảo tàng lịch sử quốc gia

Nằm song song với toàn nhà Quốc hội, Bảo tàng lịch sử quốc gia là điểm đến lý tưởng cho những bạn muốn tìm hiểu về nguồn gốc đất nước Mông Cổ. Đây là nơi lưu giữ những dấu tích vô cùng quý giá từ sự xuất hiện của loài người đầu tiên, quá trình hình thành các đế quốc xâm lược, đến chiến tranh bảo vệ hoà bình đất nước và sự phát triển như ngày hôm nay. ✪ Đền Choijin Lama Là một ví dụ điển hình cho nét độc đáo của nghệ thuật và lịch sử Phật giáo tại Mông Cổ. Tháng 11/1941, tu viện đã được đưa vào danh sách di sản của đất nước. Hiện nay, nơi này đã trở thành một bảo tàng với quần thể kiến trúc gồm 5 ngôi đền và 5 cửa vòm. Tại đây lưu trữ hơn 5,000 hiện vật trong đó có nhiều hiện vật xuất hiện từ 2,500 trước.

5. Đến đây bằng gì

➼ Cách tốt nhất để đến Ulaanbaatar là bằng máy bay. Hầu hết các hãng như Air China, Mongolian Airlines, Vietnam Airlines,… đều chưa khai thác chuyến bay thẳng nên thường phải quá cảnh tại Tokyo hoặc Bắc Kinh. Tổng thời gian bay tầm 17h, giá vé dao dộng tầm 22,000,000 đến 28,000,000 VNĐ/khứ hồi. Bạn nên đặt chuyến bay sớm tầm 1, 2 tháng để chọn được hành trình tốt với giá phải chăng. ➼ Ulaanbaatar - Vườn quốc gia Gorkhi Terelj Có 2 chuyến xe bus mỗi ngày để đến vườn quốc gia, khởi hành lúc 12h và 16h. Đoạn đường mất khoảng 2h và giá vé vào khoảng 2800 MNT/chiều.

6. Một số khách sạn tiêu biểu

Tại Ulaanbaatar cũng có khá nhiều những khách sạn cao cấp, hiện đại hay những nhà nghỉ bình dân giá rẻ để bạn có thể chọn lựa cho mình một điểm dừng chân lý tưởng. Hoặc có thể trải nghiệm cảm giác phiêu lưu khi qua đêm trong những túp lều trên thảo nguyên hay khu sa mạc Gobil vô cùng thú vị. Một số gợi ý khách sạn tại Ulaanbaatar: ♕ Khuvsgul Lake Hotel ▸Gần trung tâm và những điểm tham quan lịch sử, tiện nghi tốt được nhiều du khách đánh giá cao ▸Địa chỉ: 8 Khoroo, Sukhbaatar, Chinggis Khan Square 5, Baga Toiruu. ▸Giá tham khảo: 195,000 MNT/phòng/đêm ♕ New West Hotel ▸Cách Quảng trường Sukhbaatar 3,8 km, phòng thiết kế tinh tế, được trang bị sân golf và thư viện. ▸Địa chỉ: Ard Ayush St, Peace Avenue, 10th Khoroolol Building 91, Bayangol. ▸Giá tham khảo: 120,000 MNT/phòng/đêm ♕ Danista Nomads Tour Hostel ▸Cách Bảo tàng quốc gia 1,9km, phòng tiện nghi, ấm cúng. ▸Địa chỉ: 1-37 Orkhon, Khoroo 16, Bayangol. ▸Giá tham khảo: 62,000 MNT/phòng/đêm ♕ Woodpecker's Inn ▸Không gian yên tĩnh, phòng được thiết kế theo phong cách khá ấn tượng. ▸Địa chỉ: Negdsen Undestnii Gudamj, Bayanzurkh. ▸Giá tham khảo: 40,000 MNT/phòng/đêm

7. Những món ăn đặc sản

♨ Buuz Món ăn này là một dạng biến thể của bánh bao hấp. Vỏ bánh được làm từ bột mì, nhào với nước ấm, muối và lá thì là. Phần nhân bánh có nguyên liệu chính là thịt cừu băm nhuyễn. Đôi khi nhân được thay thế bằng thịt bò kết hợp với với hành tây, tỏi, hoặc thảo mộc. Sau khi được trộn đều với gia vị nhân sẽ được nhồi vào lớp vỏ nhỏ cán mỏng. Bánh Buuz có thể được dùng riêng hoặc dùng chung với xà lách, bánh mì, rượu sữa ngựa hay rượu Vodka. ♨ Khorkhog Chính vì đất đai cằn cỗi và lượng gia súc nhiều nên người Mông Cổ thường tận dụng nguồn thịt cừu có sẵn để làm món nướng Khorkhog vô cùng độc đáo. Thịt cừu và rau củ, sau khi được nướng sơ trên các tảng đá nóng, sẽ đặt trong nồi kín, đổ đầy nước, rồi cho vào lò nướng. Người ta sẽ chọn khoảng 20-25 hòn đá to tương đương với nắm tay, bề mặt nhẵn rồi rửa sạch, hơ nóng trong lửa suốt hàng tiếng đồng hồ. Sau khi sơ chế đá, người ta xếp xen kẽ đá cới các tảng thịt sao cho khít chiếc nồi nấu. Khorkhog thường dùng để chiêu đãi những vị khách đến nhà để tỏ rõ thiện chí.

8. Điểm đến nổi bật

✪ Núi Altai Nằm gần thủ đô Ulaanbaatar, dãy Altai Là một trong những địa điểm du lịch thú vị vào mùa đông vởi những con đường tuyết trắng hoang sơ và tinh khiết. Ngoài ra vào mùa hè, bạn lại được mãn nhãn với những đỉnh núi đá cao chót vót vô cùng hùng vĩ. Cao nhất ở đây là núi Belukha (4,506 m); Khuiten (4,374 m); Monkh Khairkhan (4,204 m); Sutai (4,220 m) và Tsambagarav (4,195 m). Tên gọi của dãy núi trong tiếng Turk là Alytau hay Altay,dịch ra có nghĩa là "Dãy núi Vàng". Với diện tích lên đến 16.175 km², Altai và khu bảo tồn thiên nhiên cùng tên cộng thêm khu bảo tồn tự nhiên Katun, hồ Teletskoye, đỉnh Belukha và cao nguyên Ukok đã tạo thành cụm di sản thế giới được UNESCO công nhận; gọi chung là “Dãy núi vàng Altai”. Nơi đây còn đóng vai trò quan trọng trong việc bảo tồn các động vật có vú đang nguy cấp ở mức độ toàn cầu, chẳng hạn báo tuyết và cừu aga Altai. ✪ Hồ nước ngọt Khovskhol Nằm ở ngoại ô thành phố Ulaanbaatar, sát biên giới với Nga; Khovskhol là một trong số 14 hồ nước ngọt lớn nhất thế giới. Từ đầu này đến đầu kia hồ khoảng 130 km, chiều ngang lớn nhất cũng hơn 35 km. Diện tích hồ hơn 2.700 km2 và được coi là Thụy sỹ thu nhỏ của Mông cổ. Nước hồ trong vắt dịu dàng như suối tóc của một nàng tiên, bên trái được che chắn bởi những dãy núi cao trên 3,000m; mùa hè vẫn thấy tuyết phủ trắng xóa mờ ảo vẽ nên một bức tranh sơn thủy hữu tình. Hồ Khovsgol là một trong số 17 hồ nước cổ xưa nhất và là nguồn dự trữ nước uống đáng kể nhất của Mông Cổ. Khu vực xung quanh hồ là một vườn bảo tồn quốc gia lớn hơn 838,000 ha và được bảo vệ vô cùng chặt chẽ. Đay là nơi nơi sinh sống của nhiều loài động vật hoang dã như dê rừng Siberi, cừu aga, hươu đỏ, sói xám, chồn zibelin,… ✪ Quảng trường Sukhbaatar Nằm ở trung tâm thủ đô Mông Cổ là Quảng trường Sukhbaatar nổi bật với bức tượng cuả người anh hùng Damdin Sukhbaatar trên lưng ngựa, một tay cầm cương, một tay chỉ lên trời cao. Ông là người đã lãnh đạo nhân dân Mông Cổ đánh bại đế quốc Trung Hoa để giành lại độc lập năm 1921. Xung quanh quảng trường Sukhbaatar còn tập trung những toà nhà cao lớn và hiện đại nhất của Mông Cổ hiện nay. Phía bắc là toà nhà Quốc hội với bức tượng Thành Cát Tư Hãn, người đã mang cái tên Mông Cổ tung hoành trên khắp lục địa Á - Âu, đang ngồi uy nghi như đang ngắm nhìn giang sơn của mình đổi mới. Hay nếu yêu thích thiên nhiên, bạn có thể ghé thăm bảo tàng Lịch sử tự nhiên, ngôi nhà chung của hàng trăm nghìn loại động vật từ côn trùng, tới các loài cá, chim,… và đặc biệt những bộ xương khủng long hoá thạch cao lớn.

10. Lưu ý

✔ Ngành du lịch Mông Cổ vẫn đang trong giai đoạn phát triển, nên bạn có thể gặp khó khăn trong việc tìm hướng dẫn viên, mua vé tàu hay các phương tiện khác. Tuy nhiên, các khách sạn chất lượng ở Ulaanbaatar thường sẽ giúp khách tìm hướng dẫn viên và tư vấn các địa điểm tham quan. ✔ Đạo Phật à tôn giáo chính ở nước này, bạn có thể tới thăm và nghỉ qua đêm tại các tu viện để có những trải nghiệm thú vị của riêng mình. Nhưng hãy nhờ các hướng dẫn viên đặt chỗ hoặc hỏi người quản lý các tu viện mà bạn tới thăm trước nhé. ✔Đối với người dân địa phương, bạn bị coi là khiếm nhã nếu từ chối uống rượu sữa ngựa khi đang ở trong nhà họ và cũng nên cẩn thận vì loại đồ uống này có nồng cộ cồn khá cao. ✔ Múi giờ Mông Cổ và Việt Nam chênh nhau một tiếng nên hãy chú ý khi đi đâu nhé. ✔ Trẻ em Mông Cổ vô cùng thân thiện và dễ thương nhưng bạn nên hỏi ý kiến gia đình trước khi muốn chụp ảnh với chúng. ✔ Dầu gội đầu khô rất thịnh hành ở đây, nếu không quen, bạn hãy mang theo lọ dầu gội yêu thích của mình. ✔Lông cừu ở Mông Cổ từ lâu đã dẫn đầu về độ mềm mượt nên bạn đừng quên xem thử nhé.

♞ Lễ hội Trăng trắng Tsagaan Sar

Tsagaan Sar là ngày Tết theo âm lịch Mông Cổ và là một trong các ngày nghỉ quan trọng nhất đối với người dân ở đây và được tổ chức trong 3 ngày. Ngày trước lễ hội (Bituun) người dân dọn dẹp kỹ lưỡng quanh nhà và giải quyết tất cả các vấn đề, các khoản nợ. Buổi tối, các gia đình quây quần bên nhau, tiễn đưa năm cũ, ăn các sản phẩm bơ sữa và bánh buuz. Khoảng thời gian Tết, các gia đình sẽ thắp nến ở bàn thờ để tượng trưng cho giác ngộ và quây quần tại nơi ở của người nhiều tuổi nhất trong gia đình để chúc tụng. Sau nghi lễ, đại gia đình ăn các món đuôi cừu, thịt cừu, cơm với sữa đông, các sản phẩm bơ sữa, và một loại bánh hấp gọi là buuz, uống airag. ♞ Lễ hội băng Khuvsgul Đầu năm mới, Mông Cổ diễn ra một lễ hội thể thao rất thú vị là Lễ hội băng. Xuất phát từ sự kiện Khuvsgul - hồ nước lớn nhất đất nước, thường đóng băng hoàn toàn vào mùa này; người dân đã tổ chức những trò chơi sôi động truyền thống kéo dài trong 2 ngày tại đây. Chẳng hạn như: đua tuần lộc, đau xe ngựa, sumo trên băng, hay thậm chí là cả đua xe tải trên băng. Với những người dân Mông Cổ, lễ hội băng là một cơ hội để mọi người quây quần bên nhau và thể hiện sự tôn kính tới hồ Khuvsgul mỗi khi năm mới đến, đồng thời, lễ hội này cũng là một giá trị văn hóa quý báu mà tất cả đều muốn giữ gìn.

♨ Airag

Là rượu lên men từ sữa ngựa vô cùng nổi tiếng trong ẩm thực Mông Cổ. Ngta ta phải lấy sữa của 10 con ngựa cái, cho vào một túi da treo trên cao. Hàng ngày, phải lắc đều để rượu không bị quá lỏng hay quá đặc. Airag có vị chua chua của men, mùi thơm béo của sữa lại có lượng vitamin và protein dồi dào nên được rất nhiều du khách tìm mua. ♨ Gambir - Món tráng miệng có đường Là một loại bánh bột bên trên đổ đầy bơ và đường, cách nấu tương tự như bánh crepe và ăn kèm với thạch hoặc mứt. Ngoài ra, bạn cũng có thể rắc chocolate hoặc trái cây cát nhỏ lên trên nếu muốn.

♨ Tsuivan

Hay còn gọi là mỳ hầm Mông Cổ, là món mì thường được nấu với các nguyên liệu có sẵn trên thảo nguyên như: thịt cừu, thịt lợn hoặc thịt bò cùng với một chút bắp cải, hành tây và cà rốt. Vị ngọt đậm đà của thịt hòa quyện với vị ngọt thanh mát của các loại rau đã tạo nên hương vị vô cùng độc đáo. ♨ Boodog Tuy có cách chế biến khá ghê rợn nhưng Boodog lại là món đực sản trứ danh của vương quốc đồng cỏ này với nguyên liệu chính là thịt dê hoặc loài marmot (Sóc đất). Đầu tiên, người đầu bếp sẽ rút xương và ruột của con vật, rồi cho đá nóng vào để chúng được chín từ trong ra ngoài. Người Mông Cổ thường thưởng thức boodog vào mùa đông vì nó có vị rất béo nên có thể giúp họ chống chọi với cái lạnh khắc nghiệt. ♨ Guriltal Shul Hay còn gọi là Soup thịt cừu để ăn kèm với mì và rau. Ở thảo nguyên lạnh giá, một nồi soup nóng hổi luôn thường xuyên có mặt tỏng những bữa ăn gia đình. Guriltal Shul có vị chua vì được nấu bằng sữa đông hoặc sữa của loài bò Tây Tạng (Yak) cộng thêm vị mềm ngọt của thịt và rau củ tại nên một tổng thể hài hòa, ngon miệng. ♨ Budaatai Khuurga Món ăn này gồm thịt cừu hoặc thịt bò băm nhỏ, hành tây, bắp cải, cà rốt và ớt chuông. Bạn có thể dùng cả vào bữa ăn trưa hoặc ăn tối với hương vị thơm ngon, béo ngậy hòa quyện vào nhau.

✪ Vườn quốc gia Gorkh-Terelj

Là một điểm đến được rất nhiều khách du lịch yêu thích bởi cảnh quan hoang sơ và không khí trong lành thích hợp cho các hoạt động vui chơi ngoài chơi hay picnic. Trước đây, Gorkhi-Terelj còn là điểm quay cho chương trình truyền hình thực tế CBS Cuộc đua kỳ thú mùa thứ 10 bởi địa hình cheo leo, thú vị. Các điểm tham quan phổ biến ở đây bao gồm Hồ Khagiin Khar trong xanh, suối nước nóng Yestii cùng với khu bảo tồn động vật hoang dã như: sói, nai, linh dương, gấu nâu,… và hơn 250 loài chim. Ngoài ra, còn 2 vách đá có hình dáng độc đáo, thách thức lòng gan dạ của những tín đồ leo núi là Đá Rùa (Melkhii Khad ) và Ông già đọc sách (Praying Lama Rock). Nếu yêu thích trải nghiệm những hoạt động chốn thảo nguyên thì bạn có thể thử hình vụ như cưỡi ngựa, lạc đà khám phá rừng rậm hay hóa thân thành một người Mông Cổ khi sống trong các lều trại dân dã,… ✪ Khu tưởng niệm Zaisan Đây là công trình lịch sử lớn nhất tại Mông Cổ, được xây dựng để tưởng nhớ các chiến sĩ thiệt mạng trong Thế chiến 2. Khu tưởng niệm nằm trên ngọn đồi phía nam của thành phố, nổi bật với bức tranh tưởng niệm hình vòng tròn như những thước phim ngắn miêu tả tình hữu nghị giữa Mông Cổ và Liên Xô trong quá khứ. Đứng từ đây bạn sẽ có thẻ chiêm ngưỡng những ngọn đồi lân cận cùng dòng sông Tuul xanh mướt.

1. Giới thiệu sơ lược

✪ Ulaanbaatar: còn có tên Việt hóa là Khố Luân; là thủ đô và cũng là thành phố lớn nhất ở Mông Cổ. Nằm trên một thung lũng nằm bên sông Tuul, thành phố này có độ cao đến 1,310m và đóng vai trò như trung tâm văn hóa, kinh tế và tài chính của toàn bộ đất nước. Do gắn liền với cuộc sống du mục của người dân nên trước sau Ulaanbaatar đã thay đổi vị trí 28 lần, mỗi địa điểm đều được chọn lựa một cách kỹ lưỡng và đến năm 1778 mới được đặt cố định như hiện giờ. ✪ Vườn quốc gia Gorkhi-Terelj: là một trong những khu bảo tồn thiên nhiên hoang dã lớn nhất ở Mông Cổ. Nằm gần thủ đô Ulaanbaatar. Gorkhi-Terelj được biết đến là nơi tập trung những thành đá kỳ dị và vách đá granite độc đáo trong thung lũng sông Terelj.

Nguồn Tổng hợp

Bài khác

Bài viết mới